Nakil hastaları için organ taşıma stratejisine dayanan yöntem, yiyecekleri buzlaştırmadan dondurarak besin değerlerini koruyor.
Dondurulmuş gıdalar, çoğu insan için modern bir kolaylık. Dondurma işlemi, besinleri ve tadı korumanın nispeten uygun maliyetli bir yolu olsa da aynı zamanda büyük bir enerji ve karbon emisyonu dezavantajlarına sahip. Enerji maliyetini düşürmeye yönelik yeni bir girişim ise genellikle yiyecekleri depolamak için kullanılan soğutma cihazlarına odaklandı. Araştırmacılar, gıdaları dondurmada küresel enerji tüketimini yılda 6,5 milyar kWh kadar azaltabilecek yeni bir yol geliştirdi. Bu yöntem ile ortaya çıkan 4,59 milyar kg’lık karbon emisyonu azaltımı ise yaklaşık bir milyon otomobilin ürettiği emisyona eşdeğer.
Berkeley’deki California Üniversitesi’nden makine mühendisi olan Boris Rubinsky ve meslektaşlarının geliştirdiği yöntem, organ nakli hastalarına organ taşımak için tasarlanan bir stratejiye dayanıyor. “İzokorik dondurma” adı verilen teknik, gıdaları, su gibi bir sıvı ile doldurulmuş sert plastik veya metalden yapılmış sızdırmaz, sert bir kapta saklamaya ve bir dondurucuya yerleştirmeye dayanıyor.
Geleneksel dondurma tekniği, yiyeceğin havaya maruz bırakılmasını ve sıfırın altındaki sıcaklıklarda katı olarak dondurulmasını içerirken yeni yöntem, yiyecekleri buza dönüştürmüyor. Bunun yerine, kaptaki su hacminin yalnızca %10’u donuyor ve haznenin içindeki basınç, buzun sürekli olarak genişlemesini engelliyor. Gıdalar sıvı kısımda kaldığı sürece buz kristalizasyonuna karşı da güvenlidir. Bu, domates ve böğürtlen gibi yiyeceklerin lapalaşmadan bu yöntemle korunabileceği anlamına geliyor.
Enerji tasarrufu, büyük miktarda enerji kullanan gıdaları tamamen katı halde dondurmak zorunda kalmamaya dayanır. Mevcut dondurulmuş gıda üretim ekipmanında ve altyapısında önemli bir değişiklik gerektirmeden bu tasarrufların hızlı ve ucuz bir şekilde elde edilebileceğini kanıtlayan yeni teknik, gıda kalitesini önemli ölçüde artırırken yiyecekleri hem taze tutuyor hem de diğer hassas gıda ürünlerini geleneksel dondurma yöntemlerinden daha uzun süre koruyabiliyor.
Araştırmacılar şimdi teknolojiyi endüstriyel seviyeye taşıyarak paydaşların yardımıyla ticarileştirmeyi umuyor.
