Yeni bir araştırmaya göre, plastik ürünlerdeki kimyasallar vücuttaki yağ hücrelerinin gelişimine katkıda bulunarak obeziteyi tetikliyor.
Plastik, gıda ambalajları da dahil olmak üzere birçok tüketici ürününde bulunur. Ucuz olduğu ve gıdanın raf ömrünü uzattığı için pratik olması sebebiyle de yaygın olarak kullanılır. Oysa içinde binlerce farklı kimyasal var; bunlardan bazıları insan metabolizmasını etkiler ve muhtemelen kilo alımına neden olur.
Yapılan bir araştırma, plastik ürünlerde bulunan kimyasalların insan metabolizmasını etkileyebileceğini ve vücuttaki yağ hücrelerinin gelişimine katkıda bulunarak obeziteyi tetikleyebileceğini ortaya koydu. Çalışmada, plastik ürünlerde 55.000’den fazla farklı kimyasal bileşen bulundu ve bunlardan 11’inin metabolizmayı bozan 629 kimyasal(MDC’ler) olduğu belirlendi.
Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden (NTNU) çalışmanın ortak yazarı Martin Wagner, deneylerin sıradan plastik ürünlerin aşırı kilo ve obezitenin arkasında ilgili ve hafife alınan bir faktör olabilecek bir madde karışımı içerdiğini söyledi.
Çalışmada araştırmacılar, hangi kimyasalları içerdiklerini görmek için yoğurt kapları, içecek şişeleri ve mutfak süngerleri gibi günlük olarak kullanılan 34 farklı plastik ürünü incelediler. Analiz edilen plastik ürünlerin üçte birinden elde edilen kimyasalların, laboratuvar deneylerinde yağ hücresi gelişimine katkıda bulunduğu saptandı. Çalışma ekibi, bu kimyasalların öncü hücreleri daha fazla çoğalan ve daha fazla yağ biriktiren yağ hücreleri haline gelmesi için yeniden programladığını açıkladı.
Bununla birlikte araştırmacılar, bu maddelerin yine de yağ hücrelerinin gelişimini tetiklediğini ve plastiklerin, vücudumuzun yağ depolamasına müdahale eden şu anda tanımlanamayan kimyasallar da içerebileceğini öne sürdüler.
Uzmanlar uzun bir süre plastik kimyasalların çoğunun malzemede kalacağına inanıyorlardı. Ancak Wagner’in ekibi yakın zamanda plastik ürünlerin gerçek dünya koşullarında çok sayıda kimyasalı süzdüğünü ve böylece bunların vücuda girmesini sağladığını gösterdi.
Obezite, kardiyovasküler hastalık ve kanser gibi dünyadaki en yaygın ölüm nedenlerinden bazılarıyla bağlantılı bir sağlık sorunudur ve dünya genelinde yaklaşık 650 milyon insan bu durumla yaşamaktadır. Önceki araştırmalar bazı plastiklerin, gelişmeyi ve doğurganlığı etkileyebilecek hormonları bozan kimyasallar içerdiğini zaten belirtmiş olsa da yeni çalışma, plastikteki bazı kimyasalların kilo alımına ve obeziteye de katkıda bulunabileceğini buldu.
Çalışma, plastikler ve obezite arasında net bir neden-sonuç ilişkisi ortaya koymazken, araştırmacılar, günlük kullanım plastik ürünlerinde bulunan ftalatlar ve bisfenoller gibi kimyasalların yanı sıra, etkileri henüz bilinmeyen diğer kimyasalların da bir faktör olabileceğini söyledi.
Öte yandan araştırmacılar, Polivinil klorür ve Poliüretan (PVC ve PUR) gibi MDC’leri içermesi muhtemel polimer türlerine öncelik vererek, daha ileri çalışmaların her tür üründen kaynaklanan plastik kimyasallara insan maruziyetini kapsamlı bir şekilde karakterize etmeye yardımcı olabileceğini belirttiler.
