Araştırmacıların bulduğu vanadyum dioksit, hatırlama özelliğine sahip olduğu tespit edilen ilk materyal.
İsviçre’deki bilim insanları, elektronikte kullanılan bir bileşiğin, insan beynindeki nöronlara benzer şekilde önceki dış uyaranları “hatırlayabildiğini” keşfettiler. Lozan Politeknik Üniversitesi POWERlab’da elektrik mühendisliği alanında doktora öğrencisi olan Mohammad Samizadeh Nikoo, vanadyum dioksit (VO2) üzerinde araştırma yaparken tesadüfi bir keşif yaptı. Tezi için VO2’nin bir durumdan diğerine geçişinin ne kadar sürdüğünü gözlemlemeye başladı. Bunu yaparken, malzemenin yapısında bir hafıza etkisi gözlemledi. Malzeme, bu özelliğe sahip olduğu tespit edilen ilk madde olma özelliğini taşıyor ancak başka maddeler da olabilir.
Samizadeh Nikoo deneylerinde bir VO2 örneğine elektrik akımı uyguladı. Akımın, diğer taraftan çıkana kadar bir yol izleyerek madde boyunca hareket ettiğini gözlemledi. Nikoo bununla ilgili, birini tanıdığımızda bir dizi nöronun aktive olduğunu ve beynimizde bir anı oluştuğunu söyledi. Aynı kişiyle tekrar karşılaştığımızda ise bu nöronların çok daha hızlı ve daha az enerji kullanarak aktive olabileceğini belirtti. Akım numuneyi ısıtırken, VO2’nin durumunu değiştirmesine neden oldu. Akım geçtikten sonra maddenin ilk durumuna geri döndü. Nikoo daha sonra malzemeye ikinci bir akım darbesi uyguladı ve durum değiştirme süresinin doğrudan malzemenin geçmişiyle bağlantılı olduğunu gördü.
Araştırmacılar, VO2’nin en son dış uyaranını üç saate kadar hatırlayabildiğini bulmaya devam etti. Aynı zamanda hafıza etkisinin birkaç gün sürebileceğini ancak şu anda bunu ölçmek için gereken araçlara sahip olmadıklarını belirtti. Ayrıca araştırmacılar, mühendislerin her türlü hesaplamayı yapmak için belleğe güvendiklerinden keşfin önemli olduğunu ve bu süreçte daha fazla kapasite, hız ve minyatürleştirme sunan malzemelere yüksek talep olduğunu söylüyor. VO2 şimdilik bu şartları yerine getiriyor gibi görünüyor.
Bulgular, özellikle veri işleme ve depolama söz konusu olduğunda, elektronik cihazların geleceği için önemli etkileri olabileceğini gösteriyor. Öyle ki vanadyum dioksit, nöron benzeri aktivasyon gösterebilir ve nöronlara çok benzeyen belirli koşullar altında elektrik akımı geçirebilir.
