GÜNDEM

Bilim insanlarının yeni gözlemleri evrenin enerjik nesnelerini açıklıyor

Büyük bir kara deliği örten kozmik toz ve gaz bulutu, evrenin en enerjik nesneleri hakkında yeni bilgiler veriyor.

Kara delikler, ışığın bile kaçamayacağı kadar güçlü çekim kuvvetlerine sahip olağanüstü yoğun nesnelerdir. Kendi galaksimiz de dahil olmak üzere birçok galaksinin merkezinde bulunan süper kütleli kara delikler bunların en büyüğüdür. NGC 1068 veya Kalamar Gökadası olarak da adlandırılan Messier 77, Cetus takımyıldızında Dünya’dan 47 milyon ışık yılı uzaklığında yer almaktadır. Süper kütleli kara deliği, güneşten yaklaşık 10 milyon kat daha büyük bir kütleye sahiptir.

Avrupa Güney Gözlemevi’nin Şili’nin Atacama Çölü’ndeki Çok Büyük Teleskopu kullanılarak yapılan gözlemler, aktif galaktik çekirdeklerin birleşik modeline güçlü destek sağladı. Bu model, tüm aktif galaktik çekirdeklerin temelde aynı olduğunu, ancak bazılarının Dünya’nın bakış açısından farklı özelliklere sahip olduğunu kabul eder. Bazıları ise son derece parlak görünür çünkü halka benzeri bulutlarının konumu, bizim görüş açımızdan kara deliğe düşen gazı engellemez. Diğerleri ise karanlık görünür çünkü bulutlar görüşümüzü engeller. Messier 77’nin aktif galaktik çekirdeği de karanlık olanlardan biridir, ancak yeni gözlemler aslında parlak olanlarla aynı niteliklere sahip olduğunu göstermektedir.

Leiden Üniversitesi astronomi profesörü Walter Jaffe, bazı bulutların kara deliğe doğru dönerken, diğerlerinin galaksiye geri düştüğünü söyledi. Ayrıca toz nedeniyle bölgede neler olup bittiğini teleskoplarla görmenin çok zor olduğunu, ancak kızılötesi ışığı çok fazla emmediği için kızılötesi dalga boylarında daha kolay göründüğünü belirtti. Araştırmanın baş yazarı Violeta Gamez Rosas ise bulutlardaki toz ve gazın, kara delikten yüzlerce ışık yılı uzaklıktaki yıldızların atmosferlerinden dışarı itildiğini ve karadeliğin yerçekiminin etkisi altında merkeze doğru düştüğünü söyledi.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu